تصفیه آب شهری، در مجموع، به فرآیندهایی در مقیاس صنعتی گفته می‌شود که منجر به تولید آب قابل قبولی جهت مصرف می‌گردد. این مصارف می‌توانند شامل آشامیدن، مصارف صنعتی و یا صنایع داروسازی باشند. تصفیه آب شهری، مشابه با استریل کردن آب در مقیاس کوچک نیست که به‌منظور رفع نیاز تعداد افراد اندکی انجام می‌شود. عملیات تصفیه آب باید قادر باشد که آلاینده‌های موجود در آب را حذف کرده و یا به‌قدری آن‌ها را کاهش دهد که غلظت آن‌ها برای استفاده به حد مطلوب برسد، آن‌چنان که بتوان آب استفاده شده را با اطمینان خاطر به محیط زیست برگرداند.

برای بیش‌تر افراد، عبارت تصفیه آب به تولید آب قابل شرب از آب خام، و عبارت تصفیه پساب به تصفیه آب آلوده اشاره می‌کند. آلودگی موجود در پساب می‌تواند ناشی از فاضلاب‌های انسانی، صنعتی، پساب‌های کشاورزی و یا دیگر منابع آلاینده باشد.

 

تصفیه‌خانه آب متروک Springfield در شهر Tennessee، United States

تصفیه آب عبارت است از حذف آلاینده‌ها از آب تصفیه نشده، جهت تولید آب قابل شرب، تا به‌اندازه کافی برای حساس‌ترین کاربردهای موردنظر، خالص و مناسب شود. این کاربردها معمولاً برای مصرف انسان می‌باشد.

مواردی که در طی فرآیند تصفیه آب آشامیدنی حذف می‌شوند عبارتند از: جامدات معلق، باکتری‌ها، جلبک‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و نیز مواد معدنی هم‌چون آهن، منگنز، سولفور و دیگر آلاینده‌های شیمیایی مانند کودهای شیمیایی.

در این ارتباط باید اقداماتی انجام پذیرد تا اطمینان حاصل شود که کیفیت آب نه‌تنها پس از تصفیه بلکه پس از انتقال و توزیع نیز در حد قابل قبول می‌باشد. بدین منظور برای برطرف کردن آلاینده‌های باکتریایی در طول مرحله توزیع، لازم است که مقداری از مواد ضدعفونی کننده‌ در آب باقی بماند.

دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) معمولاً در سرتاسر دنیا برای الزامات کیفی آب آشامیدنی رعایت می‌شود. علاوه‌بر دستورالعمل‌های (WHO) ، هر کشور، منطقه و یا هر مکانی که تأمین‌کننده آب محسوب می‌شود نیز دستورالعمل‌هایی مخصوص به خود را رعایت می‌کند تا آب آشامیدنی سالمی برای مصرف‌کنندگان تهیه گردد.

 

فرآیندهای استفاده شده برای تصفیه آب آشامیدنی به منظور تأمین یک منبع آب سالم، شامل جداسازی مواد جامد با استفاده از فرآیندهای فیزیکی هم‌چون ته‌نشینی و فیلتراسیون، و نیز فرآیندهای شیمیایی هم‌چون ضدعفونی‌کردن و انعقادسازی می‌باشد. ترکیبی انتخاب شده از فرآیندهای زیر که برای تصفیه آب شرب شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد، به قرار زیر است:

 

کلرزنی اولیه

برای کنترل جلبک‌ها و جلوگیری از رشد بیولوژیکی

 
هوادهی

همراه با کلرزنی اولیه برای حذف آهن و منگنز حل شده در آب

نمایی از مخازن هوادهی خالی برای ته‌نشین شدن آهن

 

انعقاد

برای تشکیل لخته

استفاده از کمک منعقدکننده‌های پلی‌الکترولیتی

برای بهبود منعقدسازی و تشکیل لخته‌های ضخیم‌تر

 

ته‌نشینی

برای جداسازی مواد جامد، با استفاده از این روش جامدات معلق در لخته‌ها به‌دام می‌افتند و ته‌نشین می‌شوند.

 

فیلتراسیون

در این مرحله ذرات از آب جدا می‌شوند

 

نمک‌زدایی

از این فرآیند برای حذف نمک موجود در آب استفاده می‌شود

 

ضدعفونی کردن

در این مرحله باکتری‌ها از بین می‌روند

باید در نظر داشته باشید که هیچ روش منحصربه‌فردی برای تصفیه هر نوع آبی وجود ندارد. هم‌چنین استاندارد کردن انتخاب فرآیندها برای منابع مختلف آب بسیار مشکل می باشد. لازم است که مطالعات فراوانی در زمینه‌ی کیفیت منابع آب در فصل‌های مختلف انجام شود تا بتوان مناسب‌ترین فرآیندها را انتخاب نمود.

امروزه فن‌آوری‌های مورد استفاده در تصفیه آب بسیار گسترش پیدا کرده‌اند و طرح‌های مفصلی در دسترس هستند که در بسیاری از تأسیسات آبی (عمومی و خصوصی) مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه‌براین، برخی از شرکت‌های خصوصی راه‌حل‌های فنی و به‌ثبت رسیده‌ای را عرضه نموده‌اند. استفاده از سیستم‌های اتوماسیون در تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب در کشورهای توسعه‌یافته بسیار رایج می‌باشد. هزینه‌های سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری در مورد فن‌آوری‌های مربوط به نظارت کیفی، سطح و میزان اتوماسیون اتخاذ شده را تعیین می‌کنند.


مطالب مرتبط:

• سختی آب و چگونگی تصفیه سختی آب   
• ضدعفونی با ازن و نور ماوراءبنفش
• کنترل کیفیت آب آشامیدنی با شاخص استاندارد   
• حذف آلودگی نیترات آب با دستگاه تصفیه   
• چگونگی تصفیه و حذف نیترات آب توسط دستگاه
• تصفیه آب و اهمیت سیستم تصفیه آب
• تصفیه آب و ضدعفونی آب در داروسازی